iraniturk

چكيده

پژوهش حاضر به بررسي ارتباط بين منابع قدرت مديران و اثربخشي ارتباطات سازماني مي‌پردازد. هدف،‌ بررسي رابطه بين هر يك از منابع قدرت مديران بر حسب رده‌بندي فرنچ و راون،‌ شامل: منابع قدرت تخصصي، مرجعيت، پاداش، مشروع و اجبار با اثربخشي ارتباطات سازماني، سنوات خدمت مديران و سابقه مديريت آنان مي‌باشد. همچنين برآنيم تا تفاوت بين منابع مختلف قدرت مديران را بر حسب تخصص مديريت و تخصص غيرمديريت بررسي نماييم.

پژوهش حاضر از دسته پژوهشهاي كاربردي و از نوع تحقيق توصيفي (غير آزمايشي) است و در تقسيمات تحقيقات  توصيفي از نوع روش تحقيق همبستگي دو متغيري مي‌باشد.

جامعه آماري پژوهش حاضر شامل كليه مديران دواير مختلف ادارات هفتگانه آموزش و پرورش مشهد و همچنين كليه كاركنان اين دواير مي‌باشد. لازم به ذكر است كه تعداد جامعه آماري مديران، تعداد 147 نفر و كاركنان،  تعداد 345 نفر مي‌باشد. از جامعه آماري مديران، تعداد 87 مدير به روش تصادفي ساده و با كمك جدول اعداد تصادفي و نيز از جامعه آماري كاركنان، كليه كاركنان تحت نظر مديران منتخب به روش تمام شماري انتخاب شدند.

ابزار گردآوري داده‌ها شامل پرسشنامه منابع قدرت «شرايخيم و هينكين (1989)» و پرسشنامه اثر بخشي ارتباطات سازماني «نانچيان و ديگران  (1379) » مي‌باشد. جهت تعيين اعتبار پرسشنامه‌ها از دو روش آزمون – بازآزمون و آلفاي كرانباخ  استفاده شده است. در روش آزمون- بازآزمون اعتبار پرسشنامه منابع قدرت 61/0 و اعتبار پرسشنامه اثربخشي ارتباطات سازماني 58/0 به دست آمده است.  همچنين با استفاده از روش آلفاي كرانباخ اعتبار پرسشنامه منابع قدرت برابر 84/0 و اعتبار پرسشنامه اثربخشي ارتباطات سازماني برابر 78/0 مي‌باشد كه تمامي ضرايب بدست آمده در دو روش تعيين اعتبار،‌ قابل قبول و مناسب مي‌باشند و بنابراين اعتبار پرسشنامه‌ها قابل تأييد است.

جهت توصيف داده‌ها از روشهاي آمار توصيفي از قبيل رسم جداول فراواني و نمودارها، درصد فراواني، فراواني نسبي تجمعي، ميانگين،‌ميانه، انحراف معيار، مينيمم و ماكزيمم و جهت تجزيه و تحليل و آزمون فرضيه‌ها از روشهاي آمار استنباطي شامل ضريب همبستگي ربته‌اي اسپيرمن، آزمون من ويتني و كروسكال واليس استفاده شد. تمامي تحليل‌هاي انجام شده با استفاده از نرم‌افزار كامپيوتري SPSS انجام گرفت.

بررسي و تجزيه و تحليل‌ داده‌ها نشان داد كه:

- بين منابع قدرت تخصص، مرجعيت، پاداش و قانون با اثربخشي ارتباطات سازماني رابطه مستقيم و معنادار و بين منبع قدرت اجبار با اثربخشي ارتباطات سازماني رابطه معكوس و معنادار وجود دارد.

- بين‌منابع قدرت مديران با سنوات‌خدمت ونيزسابقه مديريت‌آنان‌ارتباط معنادار وجود دارد.

- بين منابع مختلف قدرت مديران بر حسب تخصص مديريت و تخصص غيرمديريت تفاوت معناداري وجود ندارد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                          صفحه

چكيده

فصل يكم : مقدمه پژوهش

1-1- عنوان تحقيق: ……………………………………………………………………………….. 1

1-2- مقدمه ………………………………………………………………………………………… 1

1-3- بيان مساله: ……………………………………………………………………………………. 2

1-4- اهميت و ضرورت پژوهش ……………………………………………………………………… 7

1-5-‌ اهداف پژوهش: ………………………………………………………………………………… 9

الف- هدف كلي: ………………………………………………………………………………………. 9

ب – اهداف جزئي:……………………………………………………………………………………. 9

1-6-  پرسشهاي پژوهش: …………………………………………………………………………….. 9

الف- اصلي:…………………………………………………………………………………………. 9

ب- فرعي:…………………………………………………………………………………………… 9

1-7-‌ متغيرهاي پژوهش: ……………………………………………………………………………. 10

متغير پيش بين:……………………………………………………………………………………….. 10

متغير ملاك:………………………………………………………………………………………….. 10

متغير تعديل كننده ……………………………………………………………………………………… 10

متغير كنترل…………………………………………………………………………………………… 10

1-8-‌ تعاريف علمي واژه ها:…………………………………………………………………………… 10

1-9- تعاريف عملياتي واژه ها: ……………………………………………………………………….. 14

فصل دوم : بررسي پيشينه پژوهش

مقدمــه……………………………………………………………………………………………… 16

الف- بررسي نظريه‌ها………………………………………………………………………………….. 19

2-1- ارتباطات……………………………………………………………………………………….. 19

2-1-1- اهميت ارتباطات……………………………………………………………………………… 19

2-1-2- تعاريف ارتباطات……………………………………………………………………………. 22

2-1-3- فرآيند ارتباط………………………………………………………………………………… 26

2-1-3-1- منبع ……………………………………………………………………………………. 26

2-1-3-2- رمزگذاري………………………………………………………………………………. 27

2-1-3-3- وسيله………………………………………………………………………………….. 27

2-1-3-4- رمزگشايي……………………………………………………………………………….. 28

2-1-3-5- دريافت كننده………………………………………………………………………………. 28

2-1-3-6- بازخورد…………………………………………………………………………………. 29

2-1-4- مسير ارتباطات………………………………………………………………………………. 29

2-1-4-1- ارتباطات عمودي………………………………………………………………………….. 29

الف- مسير رو به پايين…………………………………………………………………………………. 29

ب- ارتباطات رو به بالا…………………………………………………………………………………. 30

2-1-4-2- ارتباطات در سطح افقي……………………………………………………………………… 31

2-1-5- مدل ارتباطات…………………………………………………………………………………. 32

2-1-6- اصول ارتباطات…………………………………………………………………………….. 35

2-1-7- ارتباطات سازماني از ديدگاه مكاتب مختلف مديريت……………………………………………… 38

2-1-7-1- ديدگاه كلاسيك‌ها در مورد ارتباطات:………………………………………………………… 38

2-1-7-2- نظريه نئوكلاسيك‌ها و ارتباطات…………………………………………………………… 40

2-1-7-3- ديدگاه سيستمي در مورد ارتباطات………………………………………………………….. 40

2-1-7-4- ديدگاه اقتضايي و ارتباطات……………………………………………………………….. 41

2-1-7-5- ديدگاه مراوده‌اي يا تعاملي در مورد ارتباطات…………………………………………………. 41

2-1-8- اثربخشي در ارتباطات ميان فردي ……………………………………………………………… 42

2-1-9- ويژگي‌هاي اثربخشي………………………………………………………………………….. 43

2-1-9-1- گشودگي………………………………………………………………………………….. 43

2-1-9-2- همدلي……………………………………………………………………………………. 45

2-1-9-3- حمايتگري……………………………………………………………………………….. 46

2-1-9-4- مثبت گرايي……………………………………………………………………………… 46

2-1-9-5- تساوي…………………………………………………………………………………… 47

2-1-9-6- همانندي «تشابه با هم» و «تخالف با هم»…………………………………………………. 47

2-1-10- موانع ارتباطي …………………………………………………………………………….. 48

2-2- قدرت ……………………………………………………………………………………….. 61

2-2-1- اهميت قدرت……………………………………………………………………………….. 61

2-2-2- تعاريف قدرت……………………………………………………………………………… 62

2-2-3- قدرت در سطوح مختلف سازمان …………………………………………………………….. 65

2-2-3-1- قدرت در سطح عمودي…………………………………………………………………… 65

2-2-3-1-1- منابع قدرت مديران رده‌ي عالي سازمان…………………………………………………. 66

2-2-3-1-2- منابع قدرت مديران رده مياني سازمان…………………………………………………… 69

2-2-3-1-3- منابع قدرت مديران رده‌ي پايين سازمان………………………………………………….. 69

2-2-3-2 – قدرت در سطح افقي…………………………………………………………………… 71

2-2-4- روابط قدرت…………………………………………………………………………….. 72

2-2-4-1-  رابطه صف و ستاد…………………………………………………………………… 73

2-2-4-2- تشكيل دسته‌ها و ائتلاف……………………………………………………………… 74

2-2-5- منابع قدرت بر اساس پژوهش‌هاي فرنچ و راون…………………………………………. 75

2-2-6- انواع رويكردها به قدرت …………………………………………………………… 77

2-2-6-1- راسل و قدرت:……………………………………………………………………….. 78

2-2-6-2- هيكس، گولت و قدرت: …………………………………………………………. 79

2-2-6-3- گالبرايت و قدرت: ……………………………………………………………………. 81

2-2-6-4- اتزيوني و قدرت:……………………………………………………………………… 83

ب- پيشينه پژوهشهاي انجام شده …………………………………………………………………… 85

2-3- پژوهش‌هاي پيرامون ارتباطات سازماني…………………………………………………….. 85

2-3-1- پژوهش‌‌هاي انجام شده در داخل كشور:…………………………………………………… 85

2-3-2- پژوهش‌هاي انجام شده در خارج از كشور:………………………………………………… 89

2-4- پژوهشهاي پيرامون منابع قدرت …………………………………………………………….. 99

2-4-1-  پژوهش‌هاي انجام شده در داخل كشور……………………………………………………… 99

2-4-2-  پژوهش‌هاي انجام شده و در خارج از  كشور………………………………………………. 108

نتيجه گيري كلي …………………………………………………………………………………. 121

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- جامعه آماري……………………………………………………………………………….. 123

3-2- گروه نمونه ………………………………………………………………………………… 123

3-3- روش و طرح نمونه‌برداري……………………………………………………………….. 124

3-4- حجم نمونه…………………………………………………………………………….. 124

3-5- ابزار گردآوري داده‌ها…………………………………………………………………. 125

3-5-1- پرسشنامه اثر بخشي ارتباطات سازماني……………………………………………….. 126

3-5-2- پرسشنامه منابع قدرت «شرايخيم و هينكين»…………………………………………….. 127

3-6- تعيين روايي و اعتبار پرسشنامه……………………………………………………………. 128

3-6-1- روايي…………………………………………………………………………………. 128

3-6-2- اعتبار…………………………………………………………………………………. 128

3-7- نوع مطالعه (روش گردآوري داده‌ها-……………………………………………………….. 131

3-8- طرح پژوهش و روش تجزيه و تحليل داده‌ها………………………………………………….. 131

فصل چهارم : يافته‌هاي پژوهش

مقدمــه……………………………………………………………………………………………. 133

تبديلهاي انجام شده بر روي متغيرها جهت تغيير مقياس:…………………………………………………. 134

4-1- توصيف داده‌ها:…………………………………………………………………………….. 135

4-1-1- توصيف مولفه هاي منابع قدرت:………………………………………………………….. 135

توصيف منابع قدرت بر حسب قدرت غالب مديران:………………………………………………….. 138

4-1-2- توصيف مؤلفه‌هاي اثربخشي ارتباطات سازماني…………………………………………… 126

4-1-3- توصيف ساير داده‌ها…………………………………………………………………… 154

4-2- تجزيه و تحليل داده‌ها بررسي فرضيات……………………………………………………… 158

4-2-1- نتايج و يافته‌هاي سوالهاي پژوهشي ……………………………………………………… 158

فصل پنجم:‌ تفسير و استنتاج نتايج پژوهش

5-1- تجزيه و تحليل نتايج پژوهش………………………………………………………………….. 178

5-2- محدوديت‌هاي پژوهش ……………………………………………………………………… 191

5-3- پيشنهادها………………………………………………………………………………… 192

5-3-1- پيشنهاد به برنامه‌ريزان:…………………………………………………………………. 192

5-3-2- پيشنهاد به پژوهشگران :……………………………………………………………… 193

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                   صفحه

جدول 2-1: منابع قدرت مديران رده‌ي پايين سازمان……………………………………………….. 70

جدول 2-2- اولويت شايستگي‌هاي مورد نياز مديران تربيت بدني…………………………………… 92

جدول شماره 2-2-: مقايسه شايستگي‌هاي مورد نياز مديران و كارآموزان تربيت بدني………… 96

جدول شماره 2-3-  مقايسه شايستگي‌هاي مديران باشگاه‌هاي ورزشي…………………………….. 97

جدول شماره 3-1: امتياز گزينه‌هاي مختلف در روش پنج گزينه‌اي……………………………… 126

جدول شماره 3-2: امتياز گزينه‌هاي مختلف در روش پنج‌ گزينه‌اي……………………………….. 127

جدول 3-3 : دسته‌بندي سوالهاي پرسشنامه منابع قدرت………………………………………….. 127

جدول 4-1-1- ميانگين و انحراف معيار منبع قدرت پاداش………………………………………. 135

جدول 4-1-2- ميانگين و انحراف معيار منبع قدرت اجبار……………………………………….. 136

جدول 4-1-3- ميانگين و انحراف معيار منبع قدرت قدرت قانون…………………………………… 136

جدول 4-1-4- ميانگين و انحراف معيار منبع قدرت تخصص……………………………………… 137

جدول 4-1-5- ميانگين و انحراف معيار منبع قدرت مرجعيت……………………………………….. 138

جدول 4-1-6- جدول توزيع فراواني منابع قدرت سازماني…………………………………………. 139

جدول 4-1-7- جدول توزيع فراواني منبع قدرت پاداش…………………………………………….. 141

جدول 4-1-8- جدول توزيع فراواني منبع قدرت اجبار…………………………………………….. 142

جدول 4-1-9- جدول توزيع فراواني منبع قدرت قانون…………………………………………….. 143

جدول 4-1-10- جدول توزيع فراواني منبع قدرت مرجعيت…………………………………………. 144

جدول 4-1-11- جدول توزيع فراواني منبع قدرت تخصص………………………………………… 145

جدول 4-1-12- ميانگين و انحراف معيار ارتباطات اثر بخش…………………………………….. 146

جدول 4-1-13- ميانگين و انحراف معيار بازخورد………………………………………………. 147

جدول 4-1-14- ميانگين و انحراف معيار تعدد كانالهاي ارتباطي…………………………………… 147

جدول 4-1-15- ميانگين و انحراف معيار اثربخشي ارتباطات سازماني…………………………….. 148

جدول 4-1-16- جدول توزيع فراواني ارتباط اثربخش…………………………………………… 149

جدول 4-1-17- جدول توزيع فراواني بازخور………………………………………………….. 150

جدول 4-1-18 جدول توزيع فراواني تعدد كانالهاي ارتباطي……………………………………… 151

جدول 4-1-19- جدول توزيع فراواني اثربخشي ارتباطات سازماني………………………………. 152

جدول 4-1-20 جدول توزيع فراواني مولفه اثر بخشي غالب…………………………………….. 153

جدول 4-1-21- جدول توزيع فراواني رشته تحصيلي……………………………………………. 154

جدول 4-1-22 ميانگين و انحراف معيار سنوات خدمت…………………………………………. 155

جدول 4-1-23- ميانگين و انحراف معيار سابقه مديريت………………………………………… 156

جدول 4-1-24- جدول توزيع فراواني مدرك تحصيلي……………………………………….. 156

جدول 4-2-1- ضريب همبستگي بين منبع قدرت پاداش و اثر بخشي ارتباطات سازماني………. 158

جدول 4-2-2- ضريب همبستگي بين منبع قدرت اجبار و اثر بخشي ارتباطات سازماني………… 159

جدول 4-2-3- ضريب همبستگي بين منبع قدرت مرجعيت و اثر بخشي ارتباطات سازماني160

جدول 4-2-4- ضريب همبستگي بين منبع قدرت تخصص و اثر بخشي ارتباطات…………………… 160

جدول 4-2-5- ضريب همبستگي بين منبع قدرت قانون و اثر بخشي ارتباطات سازماني……….. 161

جدول 4-2-6- آزمون من ويتني براي مقايسه منبع قدرت پاداش به تفكيك رشته تحصيلي162

جدول 4-2-7- آزمون من ويتني براي مقايسه منبع قدرت اجبار به تفكيك رشته تحصيلي…….. 163

جدول 4-2-8- آزمون من ويتني براي مقايسه منبع قدرت قانون به تفكيك رشته تحصيلي164

جدول 4-2-9- آزمون من ويتني براي مقايسه منبع قدرت مرجعيت به تفكيك رشته تحصيلي164

جدول 4-2-10- آزمون من ويتني براي مقايسه منبع قدرت تخصص به تفكيك رشته تحصيلي165

جدول 4-2-11 – ضريب همبستگي بين منابع قدرت و سابقه مديريت  ……………………………. 168

جدول 4-2-12- ضريب همبستگي بين منابع قدرت و سنوات خدمت  …………………………… 170

جدول 4-2-13- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه يك………………….. 171

جدول 4-2-14- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه دو ………………….. 172

جدول 4-2-15- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه سه………………….. 173

جدول 4-2-16- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه چهار………………. 174

جدول 4-2-17- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه پنج …………………. 175

جدول 4-2-18- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه شش……………….. 176

جدول 4-2-19- آزمون كروسكال واليس براي بررسي منابع قدرت در ناحيه هفت………………… 177

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                                صفحه

نمودار 4-1-1- نمودار ميله‌اي منابع قدرت سازماني…………………………………………….. 139

نمودار 4-1-2- نمودار ميله‌اي منبع قدرت پاداش………………………………………………….. 141

نمودار 4-1-3 نمودار ميله‌اي منبع قدرت اجبار…………………………………………………… 142

نمودار 4-1-4- نمودار ميله اي منبع قدرت قانون……………………………………………….. 143

نمودار 4-1-5- نمودار ميله‌اي منبع قدرت مرجعيت ……………………………………………. 144

نمودار 4-1-6- نمودار ميله‌اي منبع قدرت تخصص…………………………………………… 145

نمودار 4-1-7- نمودار ميله‌اي‌ارتباطات اثربخش……………………………………………. 149

نمودار 4-1-8- نمودار ميله‌‌اي بازخور………………………………………………………. 150

نمودار 4-1-9- نمودار ميله‌اي‌تعدد كانالهاي ارتباطي ………………………………………….. 151

نمودار 4-1-10- نمودار ميله‌اي اثربخشي ارتباطات سازماني…………………………………… 152

نمودار 4-1-11- نمودار ميله‌اي مولفه اثربخشي غالب………………………………………….. 153

نمودار 4-1-12- نمودار ميله‌اي رشته تحصيلي………………………………………………. 154

نمودار 4-1-13- نمودار ميله‌اي مدرك تحصيلي………………………………………….. 157

پيوستها

عنوان

1-    پرسشنامه اثربخشي ارتباطات سازماني

2-    پرسشنامه منابع قدرت

3-    معرفينامه و مجوز جهت فعاليتهاي ميداني

4-    محاسبات آماري

جهت دانلود فايل كليك كنيد