iraniturk

چكيده

پژوهش حاضر با عنوان “بررسي فراهنجاري هاي زباني شعر شاملو” كوششي است جهت شناساندن سبك فردي شعر شاملو به لحاظ معيارهاي زبانشناختي. يافته هاي اين پژوهش از طريق بررسي منتخب اشعار شاملو در كليه مجموعه آثارش بدست آمده است. در اين پژوهش اين نكته را دريافتيم كه راز زيبايي و زبان نسبتا منحصر به فرد شعر شاملو در فراهنجاري هاي زباني خاصي است كه او در اشعارش از آنها بهره برده است؛ فراهنجاري هايي از نوع واژگاني، صرفي، نحوي ،معنايي و كهن گرايي. با بررسي آين فراهنجاري ها در منتخب اشعار شاملو پي برديم كه برجسته ترين فراهنجاري بكار رفته در اشعار، فراهنجاري زماني يا همان كهن گرايي است، كه شاملو بطرز مبالغه آميزي در اشعارش از آن بهره برده بطوري كه زبان شعرش را نسبتا يكدست آركائيك كرده است.

شاملو با بهره گيري از اين قبيل شگردها نه تنها به زيبايي، صلابت، فصاحت و بلاغت اشعارش افزوده بلكه كاربرد فراهنجاري هايي از اين دست توسط او به آفرينش سبكي منحصر به فرد با عنوان “شعر سپيد” انجاميده است.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                         صفحه

پيشگفتار………………………………………………………………………………………………… 2

1-    مباحث نظري……………………………………………………………………………………..

مقدمه …………………………………………………………………………………………………… 2

1-1     ساختگرايي……………………………………………………………………………………… 3

1-2     زبان و نشانه …………………………………………………………………………………… 3

1-2-1 زبان و گفتار…………………………………………………………………………………. 4

1-2-2 نشانه زباني ………………………………………………………………………………….. 5

1-2-3 رابطه …………………………………………………………………………………………. 5

1-2-4 همزماني و درزماني ……………………………………………………………………….. 5

1-3 نقش هاي زبان ………………………………………………………………………………… 8

1-3-1 نقش هاي زبان از ديدگاه ياكوبسن……………………………………………………… 9

1-3-1-1 نقش عاطفي……………………………………………………………………………… 9

1-3-1-2 نقش ترغيبي……………………………………………………………………………… 10

1-3-1-3 نقش ارجاعي ……………………………………………………………………………. 10

1-3-1-4 نقش فرازباني …………………………………………………………………………… 10

1-3-1-5 نقش همدلي …………………………………………………………………………….. 11

1-3-1-6 نقش ادبي ……………………………………………………………………………….. 11

1-3-2 اشكالات تقسيم بندي ياكوبسن………………………………………………………….. 12

1-3-3 اشكالات تقسيم بندي مارتينه…………………………………………………………….. 13

1-3-4 اشكالات تقسيم بندي هليدي ……………………………………………………………. 13

1-4 نقش زيبايي آفريني يا ادبي………………………………………………………………….. 14

1-5 نقش هاي زبان هنجار…………………………………………………………………………. 17

1-6 نقش هاي زبان فراهنجار……………………………………………………………………… 17

1-7 برجسته سازي ادبي …………………………………………………………………………… 19

1-7-1 فراهنجاري ………………………………………………………………………………….. 20

1-7-1-1 فراهنجاري واژگاني…………………………………………………………………….. 22

1-7-1-2 فراهنجاري نحوي ……………………………………………………………………… 22

1-7-1-3 فراهنجاري نوشتاري……………………………………………………………………. 23

1-7-1-4 فراهنجاري معنايي………………………………………………………………………. 23

1-7-1-5 فراهنجاري گويشي ……………………………………………………………………. 24

1-7-1-6 فراهنجاري سبكي ……………………………………………………………………… 24

1-7-1-7 فراهنجاري زماني (كهن گرايي) …………………………………………………….. 25

1-7-2 قاعده افزايي…………………………………………………………………………………. 25

2- پيشينه………………………………………………………………………………………………. 25

مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 28

2-1 مطالعات زبانشناختي ادبيات در غرب…………………………………………………….. 28

2-2 مطالعات زبانشناختي ادبيات در ايران …………………………………………………….. 32

3- فراهنجاري هاي زباني شعر شاملو…………………………………………………………….

مقدمه…………………………………………………………………………………………………….

3-1 فراهنجاري زماني يا كهن گرايي…………………………………………………………….

3-1-1 كهن گرايي صرفي ………………………………………………………………………… 36

3-1-1-1 بكار بردن پسوند جمع ساز “گان”………………………………………………….. 36

3-1-1-2 بكار بردن پسوند جمع ساز “ان”……………………………………………………. 37

3-1-2 كهن گرايي نحوي …………………………………………………………………………. 37

3-1-2-1 كاربرد “را” به جاي “به”، “با”، و “براي”……………………………………….. 37

3-1-2-2 رعايت “ي” شرط در جملات شرطي……………………………………………… 39

3-1-2-3 افزودن پيشوند “ب” در آغاز فعل براي تأكيد……………………………………. 39

3-1-2-5 بكار بردن “همي” به جاي “مي”……………………………………………………. 41

3-1-2-6 افزودن “ا” در آخر اسم يا اسم مصدر براي تعظيم، تفخيم و تعجب………… 41

3-1-3 كهن گرايي واژگاني ………………………………………………………………………. 41

3-1-3-1 فعل هاي كهن ………………………………………………………………………….. 41

3-1-3-1-1 فعل هاي ساده……………………………………………………………………….. 42

3-1-3-1-2 فعل هاي پيشوندي …………………………………………………………………. 49

3-1-3-1-3 فعل هاي مركب …………………………………………………………………….. 58

3-1-3-1-4 عبارت هاي فعلي ………………………………………………………………….. 64

3-1-3-2 اسم هاي كهن …………………………………………………………………………… 69

3-1-3-3 صفت هاي كهن ……………………………………………………………………….. 77

3-1-3-4 قيدهاي كهن …………………………………………………………………………….. 81

3-1-3-4-1 قيود يا ادوات شك وترديد……………………………………………………….. 81

3-1-3-4-2 قيود يا ادوات تشبيه ……………………………………………………………….. 83

3-1-3-4-3 قيود و حروف ربط مركب………………………………………………………… 86

3-1-3-5 حرف اضافه هاي كهن ……………………………………………………………….. 91

3-1-3-6 ضماير كهن………………………………………………………………………………. 99

3-1-3-6-1 ضماير شخصي………………………………………………………………………. 99

3-1-3-6-2 ضماير انعكاسي …………………………………………………………………….. 100

3-1-3-6-3 ضماير اشاره………………………………………………………………………….. 102

3-1-4 كهن گرايي معنايي…………………………………………………………………………. 104

3-2 فراهنجاري واژگاني …………………………………………………………………………… 109

3-2-1 واژگان جديد………………………………………………………………………………… 109

3-2-1-1 تركيبات ابداعي …………………………………………………………………………. 110

3-2-1-1-1 اسم + اسم…………………………………………………………………………….. 110

3-2-1-1-2 اسم + صفت………………………………………………………………………….. 112

3-2-1-1-3 صفت + اسم………………………………………………………………………….. 113

3-2-1-1-4 اسم + پسوند…………………………………………………………………………. 116

3-2-1-1-6 پيشوند + اسم…………………………………………………………………………

3-2-1-1-7 پيشوند + صفت………………………………………………………………………

3-2-1-1-8 اسم + بن فعل………………………………………………………………………..

3-2-1-1-9 صفت + بن فعل …………………………………………………………………….

3-2-1-1-10 حرف اضافه + بن فعل……………………………………………………………

3-2-1-2 واژگاني ابداعي ………………………………………………………………………….

3-2-1-3 عبارت هاي ابداعي …………………………………………………………………….

3-2-2 فعل هاي جديد………………………………………………………………………………

3-3 فراهنجاري نحوي……………………………………………………………………………….

3-3-1 جابجايي نهاد…………………………………………………………………………………

3-3-1-2 جابجايي فعل و عبارتهاي فعلي …………………………………………………….

3-3-1-3 جابجايي قيد………………………………………………………………………………

3-3-1-4  جابجايي ضماير منفصل و متصل……………………………………………………

3-3-1-5 جابجايي ساير عناصر جمله……………………………………………………………

3-3-1-5-1 جابجايي منادا…………………………………………………………………………

3-3-1-5-2 جابجايي جمله پيرو…………………………………………………………………

3-3-2 ايجاد فاصله ميان اجزاي عبارت فعلي …………………………………………………

3-3-3 حذف عناصر جمله…………………………………………………………………………

3-3-4 كاربرد واژگان در نقش هاي متفاوت……………………………………………………

3-3-4-1 كاربرد اسم به جاي صفت……………………………………………………………..

3-3-4-2 كاربرد صفت به جاي صفت…………………………………………………………..

3-3-4-3 كاربرد صفت به جاي اسم……………………………………………………………..

3-3-4-4 كاربرد اسم به جاي قيد…………………………………………………………………

3-3-5 استفاده از شناسه فعل به جاي فعل………………………………………………………

3-4 فراهنجاري صرفي………………………………………………………………………………

3-5 فراهنجاري معنايي………………………………………………………………………………

4 نتيجه گيري…………………………………………………………………………………………..

 

جهت دانلود كليك كنيد